Het Belang van Smeermiddelen droog te houden

Het Belang van Smeermiddelen droog te houden

Water is overal en dringt vrijwel overal binnen. Planten, dieren en mensen hebben water nodig om te overleven, maar in smeermiddelen is water absoluut ongewenst. Laten we bekijken hoe water in machines terechtkomt, welke schade het veroorzaakt, hoe je water kunt opsporen en hoe je het buiten je smeermiddelen en apparatuur houdt. Het belang van droge smeermiddelen wordt vaak onderschat.

Verstopte ontluchtingen

Er zit water in de lucht, en dat is vooral merkbaar op vochtige dagen of in de buurt van grote wateroppervlakken zoals meren of oceanen. Terwijl apparatuur in werking is, warmt deze op en koelt daarna weer af bij uitschakeling of bij lage belasting. Tijdens het afkoelen zuigt de machine lucht aan via ontluchtingen of openingen. Zijn deze verstopt, dan wordt lucht via de afdichtingen en pakkingen naar binnen gezogen. Wanneer de lucht afkoelt, condenseert het water tot druppels en komt het in het smeermiddel terecht. Volledig gesloten systemen hebben vaak een expansietank om de uitzetting en krimp van vloeistoffen op te vangen; de afdichtingen van dit soort installaties moeten goed worden onderhouden om waterinlaat te voorkomen. In veel productie-, industrie- en bouwomgevingen wordt er regelmatig schoongemaakt met water of stoom, wat via pakkingen, afdichtingen en openingen in systemen kan binnendringen.

Slechts 1000 ppm (0,1%) water kan de levensduur van een lager met 80% of meer verkorten. Water veroorzaakt of bevordert tal van problemen in vetten, oliën en apparatuur. Olie kan 1 tot 600 ppm opgelost water bevatten dat niet zichtbaar is en zich lastig laat afscheiden. Oudere olie kan afhankelijk van de leeftijd en viscositeit zelfs tot 2000 ppm (0,2%) oplossen.

Verzadigd water is zichtbaar als een waas in de olie, en vrij water zakt meestal naar de bodem van het carter, reservoir of laaggelegen delen. Water verdringt olie of vet van metalen oppervlakken en veroorzaakt corrosie. Daarnaast tast het EP- en AW-additieven aan, waarbij zwavelzuur- en fosforzuurverbindingen ontstaan die de zuurgraad van het smeermiddel verhogen en de corrosie van metalen bevorderen.

De meeste smeermiddelen bevatten antioxidanten om de levensduur te verlengen, maar water bevordert oxidatie, wat niet alleen de levensduur van het smeermiddel verkort, maar ook slib en lakafzettingen veroorzaakt. Water is sterk polair en lost daardoor andere polaire stoffen op, zoals oxiden, uitgewerkte additieven, vuildeeltjes en koolstofresten, waardoor slibballen en emulsies ontstaan die filters, olieleidingen, kleppen en sproeiers kunnen verstoppen.

Temperaturen onder het vriespunt

Wanneer de temperatuur onder het vriespunt daalt, kan al zo weinig als 500 ppm (0,05%) water de doorstroming beperken, pomptekorten veroorzaken en kleppen en filters verstoppen. Dit kan leiden tot pompstoringen, onregelmatige werking, overmatig lawaai en slechte prestaties. Rollende elementen vertrouwen op de viscositeit van olie om een beschermende oliefilm te vormen. Water kan emulgeren met olie of vet, waardoor de viscositeit daalt en de film kan scheuren, wat metaal-op-metaal contact en daardoor overmatige slijtage veroorzaakt. Bij hoge druk zal water verdampen tot stoom en kan uit het contactgebied exploderen. In sommige gevallen is de druk zelfs hoog genoeg om kleppen en pompen te beschadigen, slangen te laten scheuren en afdichtingen te beschadigen. Bovendien verlaagt water de interfaciale spanning van olie, waardoor het vermogen om lucht af te scheiden vermindert en er belvorming en schuim ontstaat. Slechts 1000 ppm water is genoeg om een lagercarter te veranderen in een bubbelbad. De introductie van lucht verhoogt oxidatie, warmteontwikkeling, veroorzaakt cavitatie en verstoort de oliedoorstroming.

Water testen in een systeem

Er zijn verschillende manieren om water in een systeem te testen. Visuele inspectie kan water gehalten boven de 1000 ppm detecteren en is eenvoudig uit te voeren. Neem een oliebemonstering uit het carter of reservoir; als de olie melkachtig of troebel oogt, kan dat lucht of water betekenen. Als de olie na ongeveer een uur nog steeds troebel is, is het water. Neem een monster van de bodem en doe dit in een doorzichtige container; water zal na enige tijd naar de bodem zakken, afhankelijk van de kwaliteit en ouderdom van de olie. Vet krijgt een melkachtige uitstraling wanneer water ermee is geëmulgeerd.

Crackletest

De crackletest kan uitgevoerd worden waar een warmtebron en een metalen bak of pan beschikbaar zijn. Verhit de pan tot ongeveer 130 °C (266 °F); de pan mag niet roodgloeiend zijn, maar heet genoeg zodat een druppel water erop stoomt en ‘danst’. Breng een grote druppel olie aan op de hete pan en observeer. Snel vormende bubbels duiden op water; een knetterend geluid wijst op meer dan 500 ppm water.

Veel laboratoria gebruiken infraroodspectrometrie om water aan te tonen. Deze test kan alleen watergehalten boven 0,1% (1000 ppm) meten, daarom zal in rapporten vaak “<0,1% water” staan.

Karl Fischer-test

De Karl Fischer-test vereist speciale apparatuur en chemicaliën, maar kan watergehalten meten tot wel 10 ppm.

Calciumhydride-test

De calciumhydride-test is een andere veldtest. Een bekend volume olie wordt in een afgesloten container met calciumhydride geplaatst, geschud, en de hoeveelheid ontwikkeld waterstofgas is gelijk aan de hoeveelheid aanwezig water.

Beste manier om uw apparatuur te beschermen

De beste manier om uw apparatuur te beschermen is te voorkomen dat water het systeem binnendringt. Gebruik een goede droogmiddel (desiccant) in de ontluchters en vervang deze indien nodig. Zorg dat afdichtingen en pakkingen in goede staat zijn en houd de deksels en andere openingen altijd gesloten. Controleer regelmatig uw vloeistoffen en laat periodiek een olieanalyse uitvoeren. Bewaar al uw smeermiddelen bij voorkeur binnen; zelfs een afgesloten plastic emmer die enkele weken buiten staat, kan water bevatten. Verwijder regelmatig water uit carters, tanks en lage delen; veel hiervan zijn voorzien van afvoeren of pompen voor dit doel. Het doorspoelen van het systeem bij een oliewissel helpt om water uit kleppen, leidingen, slangen en lage delen te verwijderen.

SWEPCO tandwiel-, hydraulische-, compressor- en turbineoliën zijn allemaal ontworpen om water snel te scheiden voor gemakkelijke verwijdering.

Het Belang van Smeermiddelen droog te houden? Zoals altijd, als u vragen heeft of advies nodig hebt om uw smeermiddelen droger te krijgen, gebruik dan het contactformulier. Wij helpen u graag!

Bron: SWEPCO^®
Southwestern Petroleum Corporation^®